«Υπάρχει ένα ιταλικό ρητό που λέει, γράφουμε νερό και διαβάζουμε δημοκρατία» είχε πει ο Γιώργος Αυγερόπουλος θέλοντας να αναδείξει τον αγώνα που διεξάγεται τα τελευταία χρόνια εναντίον της ιδιωτικοποίησης του νερού, που ουσιαστικά είναι ένας αγώνας για την υπεράσπιση της Δημοκρατίας.
Τη Δημοκρατία, λοιπόν, υπερασπίστηκαν τα εκατομμύρια των Ευρωπαίων που μέσω της πρωτοβουλίας πολιτών Right2Water, ζήτησαν από την Κομισιόν να ακολουθήσει την απόφαση που είχε πάρει το 2010 ο ΟΗΕ και να αναγνωρίσει το νερό ως ανθρώπινο δικαίωμα.
Παρόλα αυτά ο κίνδυνος ιδιωτικοποίησης του νερού δεν έχει εξαλειφθεί στην Ευρώπη, ούτε φυσικά στη χώρα μας παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης και του ίδιου του πρωθυπουργού.
«Ενθάδε κείται η δούλη του Θεού Χρυσούλα Ροδάκη θανούσα την δεκάτην ογδόην Μαρτίου 1987». Η πλάκα με την παραπάνω επιγραφή βρέθηκε το 2016 στο πάτωμα ενός παλιού σπιτιού στο χωριό Καρατζάκιοϊ, 100 χιλιόμετρα μακριά από την Κωνσταντινούπολη. Το σπίτι που ανήκε σε Έλληνες, περιήλθε στην ιδιοκτησία της οικογένειας του σκηνοθέτη Κερέμ Σογιουλμάζ και η ανακάλυψη της επιτύμβιας πλάκας τον οδήγησε στην αναζήτηση της οικογένειας της Χρυσούλας Ροδάκη, που ζούσε εκεί πριν από την ανταλλαγή των πληθυσμών και που είχε ταφεί στο πάτωμα του σπιτιού. Ένα οδοιπορικό στο χώρο και το χρόνο, που ο Σογιουλμάζ κατέγραψε στο ντοκιμαντέρ «Αναζητώντας τη Χρυσούλα Ροδάκη» (Searching for Rodakis).
Η ταινία μας πηγαίνει πίσω στα χρόνια της ανταλλαγής των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας που έφερε χιλιάδες ανθρώπους και από τις δύο πλευρές των συνόρων, μακριά από τις πατρίδες τους. Ο σκηνοθέτης αναζητά με επιμονή τα ίχνη της οικογένειας της Χρυσούλας και μέσα από αυτή την αναζήτηση δημιουργεί ένα συναρπαστικό ντοκιμαντέρ αλλά και ένα συγκινητικό οδοιπορικό, ύμνο στην ανθρωπιά, την αγάπη και τη φιλία των λαών.
Ο έφηβος Ρα και η φίλοι του, μεγαλώνουν χωρίς γονείς στους άγριους δρόμους του Μεντεγίν και εξασφαλίζουν τα προς το ζην μαζεύοντας παλιοσίδερα. Μια δύσκολη καθημερινότητα με συμμορίες, βία και κάθε λογής παραβατικότητα. Όταν όμως θα πάρει στα χέρια του ένα χαρτί από την κυβέρνηση της Κολομβίας με το οποίο του επιστρέφεται ένα κομμάτι γης που ανήκε στη γιαγιά του και που το είχε υφαρπάξει κάποια παραστρατιωτική ομάδα από εκείνες που για πολλές δεκαετίες λυμαίνονταν τη χώρα, ο Ρα ξεκινά ένα μακρινό ταξίδι για τον τόπο που βρίσκεται η περιουσία του. Μαζί του είναι οι τέσσερις φίλοι του, ο Γοyίνι, ο Σέρε, ο Νάνο και ο Κουλέμπρο. Ένα περιπετειώδες ταξίδι με πολλούς κινδύνους κι απρόοπτα. Στο ταξίδι αυτό θα δοκιμαστεί η φιλία ανάμεσα στα πέντε παιδιά, θα γνωρίσουν τη σκληρότητα αλλά και την αλληλεγγύη των ανθρώπων.
Η ταινία της Λάουρα Μόρα «Οι βασιλιάδες του κόσμου» (Los reyes del mundo) αποτελεί ένα οδοιπορικό στην ταραγμένη Κολομβία, μια γνωριμία με μια χώρα που προσπαθεί να κλείσει τις πληγές της από ένα μακροχρόνιο εμφύλιο πόλεμο με χιλιάδες θύματα. Κυρίως όμως είναι ένα οδοιπορικό ανάμεσα στους ανθρώπους και τα όνειρά τους, οι οποίοι έχουν βιώσει την καταστροφή, την εγκατάλειψη, την ορφάνια, την ερήμωση και τη ερημιά.
Η νεαρή Σοφία επιστρέφει στο Πολύδροσο για να φροντίσει την άρρωστη μητέρα της, Σοφία κι αυτή. Η επιστροφή θα την φέρει κοντά σε καταστάσεις που εξαιτίας τους επέλεξε να φύγει. Ταυτόχρονα όμως θα έχει την ευκαιρία να επαναπροσδιορίσει τη σχέση με τη μητέρα της, να έρθουν κοντά, να θυμηθούν το παρελθόν και να προσπαθήσουν να το επαναξιολογήσουν.
Ο Αλέξανδρος Βούλγαρης ή the Boy, με το «Πολύδροσο», σκηνοθετεί μια τρυφερή ταινία για τη σχέση μητέρας-κόρης. Με τη συνεχή χρήση φλας μπακ ο σκηνοθέτης προσεγγίζει την τρυφερότητα των ανθρωπίνων σχέσεων και αναπολεί την χαμένη τρυφερότητα των ανθρώπων. Κι όλο αυτό σε έναν κόσμο «που δεν είναι καθόλου τρυφερός», όπως σημειώνει.
«Η ηρωίδα δεν είναι μια λεσβία με κατασταλαγμένη επιλογή, αλλά ένα κορίτσι που η ζωή το οδήγησε να δοκιμάσει την τρυφερότητα μιας αγκαλιάς ομόφυλης για ένα διάστημα της ζωής της» γράφει ο Γιώργος Χ. Θεοχάρης, για τη «Λεσβία» του Βαγγέλη Ραπτόπουλου, βιβλίο το οποίο μεταφέρει με το δικό του τρόπο στο σινεμά ο Κώστας Μαζάνης.
Η ηρωίδα είναι η Μελίνα και η ομόφυλη αγκαλιά ανήκει στη Βιβή. Η ταινία προσεγγίζει το κείμενο με μία ιδιαίτερη ποιητικότητα, με τρυφερότητα κι αγάπη. Ουσιαστικά η Μελίνα είναι μια γυναίκα που προσπαθεί να «επιβιώσει» σε ένα πατριαρχικό περιβάλλον, διεκδικώντας παράλληλα το δικαίωμα στην ελεύθερη βούληση και την ερωτική επιλογή. Κουβαλώντας επιπλέον το τραύμα ενός βιασμού, η Μελίνα αναζητά την επούλωσή του και τη δύναμη να συνεχίσει να ζει, κάτι που της προσέφερε η Βιβή.
Ο Άγγελος είναι ένας ταλαίπωρος σκηνοθέτης που περιμένει κρατική χρηματοδότηση για να γυρίσει την ταινία του. Το θέμα της: «ένας αυταρχικός πατέρας, υπάλληλος σε μια εταιρία μελέτης καταναλωτικών συνηθειών, υποβάλλει την οικογένειά του σε ένα αλλόκοτο πείραμα προς όφελος της επιχείρησής του». Και ενώ βρίσκεται σε δεινή οικονομική κατάσταση, εμφανίζεται ο Βαρνάβας, ένας παλιός του φίλος παραγωγός, που είναι μέσα στα κόλπα, ο οποίος αναλαμβάνει να καταθέσει το σενάριο. Σε μερικές μέρες παίρνει θετική απάντηση αλλά ενώ ετοιμάζεται να ξεκινήσει, ξεσπά οικονομική κρίση, τα κονδύλια για τον πολιτισμό μειώνονται και η ταινία μένει στον αέρα! Η κατάσταση χειροτερεύει όταν τον ειδοποιούν πως το σπίτι του πρόκειτι να μπει σε πλειστηριασμό.
Τότε ο Βαρνάβας τον φέρνει σε επαφή σε την εταιρία Union, για να κάνει μια διαφημιστική ταινία που θα προωθήσει τα προϊόντα της. Λόγω έλλειψης χρημάτων ο Άγγελος αποφασίζει να χρησιμοποιήσει ως ηθοποιούς τα τρία παιδιά και τη γυναίκα του. Σιγά-σιγά όμως η κατάσταση αρχίζει να ξεφεύγει μέχρις ότου ο φιλόδοξος κι απελπισμένος σκηνοθέτης, προκειμένου να σώσει το σπίτι του φτάνει σε ακραίες και επικίνδυνες καταστάσεις μετατρέποντας την οικογένειά του σε ριάλιτι σόου!
Ο «Bigfather» του Κωνσταντίνου Στραγαλινού είναι, πρώτα απ’ όλα, μια πρωτότυπη ταινία που κινείται μεταξύ δράματος και μαύρης κωμωδίας. Βασικά όμως πρόκειται για μια οξύτατη κριτική στην αδηφαγία του κεφαλαίου, στην κοινωνία του καταναλωτισμού, στην ασυδοσία της ελεύθερης οικονομίας που οδηγούν τους ανθρώπους στην προσωπική και οικογενειακή πτώση.
Στις 14 Οκτωβρίου 1943, μετά από μια καλοσχεδιασμένη εξέγερση οι 420 από τους 550 κρατούμενους στο ναζιστικό στρατόπεδο Σομπιμπόρ στην Πολωνία, αποπειράθηκαν να δραπετεύσουν. Από αυτούς οι 80 σκοτώθηκαν κατά την εξέγερση.
Τα γεγονότα εκείνα αφηγείται η ταινία του Κονσταντίν Καμπένσκι «Σομπιμπόρ» (Sobibor), που γυρίστηκε το 2018. Οργανωτής της εξέγερσης ήταν ο ανθυπολοχαγός του Κόκκινου Στρατού Αλεξάντρ Πετσέρσκι (Σάσα) ο οποίος οδηγήθηκε στο στρατόπεδο στις αρχές του Οκτωβρίου και μέσα σε τρεις εβδομάδες κατόρθωσε να οργανώσει και να υλοποιήσει τη μοναδική πετυχημένη εξέγερση σε ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Είκοσι διηγήματα-αφηγήσεις που εκείνο που τα ενώνει είναι η μαγνητική γραφή του συγγραφέα. Μια γραφή στιβαρή και παιγνιώδης που χωρίς να παρασύρεται από την αυταρέσκεια της καλολογίας την χρησιμοποιεί τόσο όσο χρειάζεται ώστε να της προσδώσει εκείνο το κάτι που κρατά τον αναγνώστη σε εγρήγορση.
Η προσέγγισή του είναι βαθιά ανθρώπινη, ο Γιώργος Κασαπίδης αγγίζει τους ήρωές του με τρυφερότητα αλλά και ρεαλισμό. Άλλες φορές όμως γίνεται ονειρικός, η αφήγησή του δεν πατάει στη γη, αιωρείται λίγο πάνω από την πραγματικότητα. Άλλοτε σαρκαστικός και πάντα με το χιούμορ να κυκλοφορεί και να μπαινοβγαίνει σε όλες τις αφηγήσεις, «Ο φωτεινότερος φακός του κόσμου» είναι μια συλλογή διηγημάτων που εκφράζει απολύτως αυτό που λέμε “απόλαυση της ανάγνωσης”.
Και κάτι προσωπικό. Γνωρίζω το Γιώργο πολλά χρόνια και μόλις πρότινος και με αφορμή την κυκλοφορία αυτής της συλλογής διηγημάτων, έμαθα πως εκτός από τη φωτογραφία, αγαπά και το γράψιμο. Γιατί ο Γιώργος εκτός από συγγραφέας είναι και πολύ καλός φωτογράφος. Όμως, όπως διαίστωσα, ο ίδιος είναι πολύ σεμνός για να μιλήσει για τον εαυτό του.
Και κάτι που ξέχασα. Στα διηγήματα της συλλογής είναι έντονη η παρουσία της ιδιαίτερης πατρίδας του συγγραφέα, της Δράμας. Την οποία ο Γιώργος Κασαπίδης την τιμά, τόσο με την παρουσία του όσο και με τη γραφή του. Και καλά κάνει!
Η πραγματικότητα είναι γεμάτη εκπλήξεις για όλους. Έτσι με αφορμή το Πάσχα και έχοντας πρόσφατα τα όσα συνέβησαν με αφορμή τη θεσμοθέτηση του γάμου για τα ομόφυλα ζευγάρια, αξίζει να μας απασχολήσει, μέρες που είναι, η σημαντικότερη κατά την άποψή μου, ταινία που έγινε για τη ζωή του Χριστού. Μια ταινία του Πιέρ Πάολο Παζολίνι που δήλωνε ανοιχτά κομμουνιστής, άθεος και ομοφυλόφιλος. Είναι το «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο» (1964-Il Vangelo Secondo Matteo) που το 2015, η εφημερίδα του Βατικανού L’ Osservatore Romano, χαρακτήρισε ως την καλύτερη ταινία για το Χριστό που γυρίστηκε ποτέ!
Ο Παζολίνι, ακολουθώντας τη νεορεαλιστική παράδοση μπολιασμένη με έντονο το ποιητικό στοιχείο, δημιούργησε ένα εκπληκτικό σύνολο το οποίο, μέσα από τα λόγια του ευαγγελιστή Ματθαίου, που τα χρησιμοποιεί αυτούσια όπως είναι στο ευαγγελικό κείμενο, έρχεται με την εικόνα του για να αναδείξει τη δική του ιδεολογική τοποθέτηση.
Ο Άγγελος γράφει ποιήματα και με τρεις ομότεχνούς του μαζεύονται μια φορά την εβδομάδα και απαγγέλλουν μεταξύ τους τα νέα τους ποιήματα. Η μητέρα του Άγγελου τους θεωρεί όλους χαραμοφάηδες ενώ ο γιος της βγάζει κάποια λίγα χρήματα γράφοντας βιβλία για λογαριασμό της Χρύσας που εμφανίζεται ως συγγραφέας.
Όταν ο Άγγελος θα χτυπήσει με τη μηχανή και θα καθηλωθεί προσωρινά σε καροτσάκι τα υπνωτικά που παίρνει τον κάνουν να παραμιλάει και να λέει διάφορα ακαταλαβίστικα! Η μητέρα του εκμεταλλεύεται το γεγονός και όταν εκείνος κοιμάται, δέχεται, με το αζημίωτο φυσικά, διάφορους … πελάτες για να πάρουν συμβουλές από τον κοιμισμένο Άγγελο, ο οποίος ο φυσικά δεν γνωρίζει τίποτα.
Στράτος Κερσανίδης 